ไคไต ชินโช (1/2)หนังสือกายวิภาคศาสตร์ฉบับแปลเล่มแรกของญี่ปุ่น

ในช่วงกลางยุคเอโดะ หนังสือทางการแพทย์ฉบับแปลฉบับเต็มเล่มแรกของญี่ปุ่นปรากฏขึ้น นี่คือ Kaitai Shinsho ซึ่งเขาแปลจากหนังสือกายวิภาคศาสตร์ภาษาดัตช์ Taher Anatomia และตีพิมพ์ในปี 1774 Kaitai Shinsho ซึ่งเป็นผลงานทางประวัติศาสตร์ที่มีชื่อเสียง ได้รับการแปลโดย Genpaku Sugita, Ryosawa Maeno และคนอื่นๆ ในช่วงเกือบสี่ปี ในครั้งนี้ เราจะมาอธิบายให้เข้าใจง่ายเกี่ยวกับ "Kaitai Shinsho" ซึ่งฉลองครบรอบ 250 ปีในปีนี้

“ไคไต ชินโช” คืออะไร?

``Kaitai Shinsho'' ตีพิมพ์ในปี พ.ศ. 2317 และเป็นหนังสือทางการแพทย์ฉบับแปลฉบับเต็มเล่มแรกของญี่ปุ่น เป็นการแปลหนังสือตะวันตกฉบับแรกอย่างถูกต้อง และมีอิทธิพลอย่างมากต่อโลกการแพทย์ ซึ่งจนถึงตอนนั้นมีศูนย์กลางอยู่ที่การแพทย์แผนจีน

ข้อความต้นฉบับคือหนังสือกายวิภาคศาสตร์ "Anatomische Tabellen" (1722) โดยแพทย์ชาวเยอรมัน Johann Adam Krums ซึ่งแปลเป็นภาษาดัตช์โดย Gerard Dichten แพทย์ชาวดัตช์ "Ontleedkundige tafelen" (1734) กล่าวอีกนัยหนึ่ง ฉบับภาษาดัตช์ต้นฉบับได้รับการแปลเป็นภาษาญี่ปุ่นเพิ่มเติม

``ไคไต ชินโช'' ประกอบด้วย 5 เล่ม ข้อความ 4 เล่ม และไดอะแกรมกายวิภาค 1 เล่ม และไดอะแกรมกายวิภาคถูกคัดลอกโดยนาโอทาเกะ โอดาโนะ จิตรกรผู้เรียนรู้การวาดภาพตะวันตกจากเกนไน ฮิรากะ ข้อความหลักเขียนเป็นภาษาจีน และการแปลส่วนใหญ่ทำโดย Genpaku Sugita และ Ryotaku Maeno ซึ่งพูดภาษาดัตช์ได้คล่อง นอกจากนี้ ในระหว่างการแปล เรายังอ้างถึงหนังสือกายวิภาคศาสตร์ภาษาดัตช์ด้วย

ข้อความหลักมีคำอธิบายประกอบว่า ``การนวดของสึบาสะ (เก็นปาคุ สึกิตะ)'' และเก็นปากุได้เพิ่มคำอธิบายประกอบของเขาเองจากมุมมองของแพทย์ นอกจากนี้ คำอธิบายประกอบจำนวนมากในต้นฉบับต้นฉบับถูกละเว้นใน Kaitai Shinsho และสันนิษฐานว่าเป็นการดำเนินการนี้เพื่อคำนึงถึงเวลาในการแปล

เล่มแรกเป็นภาพรวมของกายวิภาคศาสตร์ รวมถึงรูปร่าง ชื่อ ส่วนประกอบ โครงกระดูก และข้อต่อ เล่มที่สองครอบคลุมศีรษะ ผิวหนัง ผม ริมฝีปาก สมอง ไขสันหลัง/เส้นประสาท ตา หู จมูก ลิ้น และเล่มที่สามครอบคลุมหน้าอก เยื่อบุโพรง ปอด หัวใจ หลอดเลือดแดงและหลอดเลือดดำ หลอดเลือดดำพอร์ทัล ช่องท้อง ระบบทางเดินอาหาร ท่อน้ำเหลือง/ไคล์ ตับอ่อน และปริมาตรที่ 4 ครอบคลุมม้าม ตับ ถุงน้ำดี ไต กระเพาะปัสสาวะ อวัยวะสืบพันธุ์ การตั้งครรภ์ และกล้ามเนื้อ

ตัวละครหลักของ "Kaitai Shinsho": Genpaku Sugita และ Ryosawa Maeno

Kaitai Shinsho เป็นความร่วมมือระหว่างนักวิชาการและแพทย์ชาวดัตช์หลายคน แต่นักแปลที่มีชื่อเสียงที่สุดคือ Genpaku Sugita Genpaku Sugita เกิดที่เอโดะในปี 1733 โดยเป็นบุตรชายคนที่สามของ Hosen Sugita ซึ่งเป็นแพทย์ในเขต Obama ของจังหวัด Wakasa (ปัจจุบันคือเมือง Obama, จังหวัด Fukui ฯลฯ) เขาศึกษาด้านการแพทย์ในเอโดะและทำงานเป็นแพทย์ในคฤหาสน์ชั้นบนของตระกูลโอบามาในปี ค.ศ. 1753 หลังจากนั้น ขณะทำงานเป็นแพทย์ให้กับตระกูลโอบามา เขาได้เปิดกิจการของตนเองในฐานะแพทย์ประจำเมืองในนิฮงบาชิ ตั้งแต่เวลานี้เป็นต้นไป ดูเหมือนว่าเขาจะติดต่อกับนักวิชาการชาวดัตช์ เช่น เก็นไน ฮิรากะ ในปี ค.ศ. 1765 เขาได้เป็นหัวหน้าแพทย์ของกลุ่มโอบามา

ในทางกลับกัน เรียวตาคุ มาเอโนะ ซึ่งเป็นที่รู้จักในนามนักแปลอีกคน เกิดมาในฐานะบุตรชายของซามูไรแห่งแคว้นเอโดซึเมะในแคว้นฟุกุโอกะ (จังหวัดฟุกุโอกะ) แต่สูญเสียพ่อแม่ไปตั้งแต่อายุยังน้อย เขาจึงย้ายไปที่ โดเมนโยโดะ (เขตฟูชิมิ เมืองเกียวโต จังหวัดเกียวโต) เขาได้รับความไว้วางใจให้ดูแลคุณหมอเซ็นซาวะ มิยาตะ หลังจากนั้น ตระกูลมาเอโนะในแคว้นนาคัตสึ (เมืองนาคัตสึ จังหวัดโออิตะ ฯลฯ) รับเลี้ยงไว้เป็นบุตรบุญธรรม และได้เป็นแพทย์ประจำแคว้นนาคัตสึ เรียวซาวะเริ่มศึกษาภาษาดัตช์ศึกษาในราวปี ค.ศ. 1743 โดยศึกษากับคอนโยะ อาโอกิในปีต่อมา อย่างไรก็ตาม เขามุ่งเน้นไปที่การศึกษาภาษาดัตช์ และตั้งแต่ปี พ.ศ. 2312 ถึง พ.ศ. 2313 เขาได้ชักชวนขุนนางศักดินาให้อนุญาตให้เขาศึกษาที่นางาซากิและศึกษาภาษาดัตช์ ในเวลานั้น เรียวซาวะได้พบกับ ``ทาเฮอร์ อนาโตเมีย''

ความเป็นมาของ “Kaitai Shinsho”: โทคุงาวะ โยชิมุเนะ และการศึกษาของชาวดัตช์

สมัยเอโดะมีภาพลักษณ์ที่ชัดเจนของ ``การแยกประเทศออกจากกัน'' แต่การค้าขายยังคงดำเนินต่อไปกับเนเธอร์แลนด์ จีน เกาหลี และชาวไอนุ แม้กระทั่งในช่วงระยะเวลาการแยกตัวออก และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง การค้าขายกับเนเธอร์แลนด์ได้ดำเนินการผ่านเดจิมะใน นางาซากิ. แม้ว่าศาสนาคริสต์จะถูกห้าม แต่เนเธอร์แลนด์ซึ่งเป็นประเทศโปรเตสแตนต์ที่มีนโยบายแยกงานเผยแผ่ศาสนาและการค้าขาย เป็นประเทศตะวันตกเพียงประเทศเดียวที่ได้รับอนุญาตให้ทำการค้า

โชกุนในสมัยที่เขียน "ไคไต ชินโช" คือ โทกุกาวะ โยชิมุเนะ โชกุนคนที่ 8 เดิมทีโยชิมุเนะมีความสนใจอย่างมากในด้านวิทยาศาสตร์เชิงปฏิบัติ เช่น ดาราศาสตร์ การแพทย์ และภูมิศาสตร์ และเป็นผู้ที่มีความสนใจอย่างมากในเทคโนโลยีและความรู้ของตะวันตก ในยุคก่อนโยชิมูเนะ ชิราอิชิ อาราอิได้เขียนหนังสือวิจัย ``เซโย คิบุน'' และหนังสือภูมิศาสตร์โลก ``คาโอรัน อิกอน'' จากการสอบสวนมิชชันนารีชาวอิตาลี จิโอวานนี บัตติสตา ซิดุชชี ว่ากันว่าการอ่านหนังสือเล่มนี้ทำให้โยชิมูเนะลึกซึ้งยิ่งขึ้น ความสนใจในโลกตะวันตก

ในปี ค.ศ. 1720 โยชิมูเนะผ่อนปรนการนำเข้าหนังสือต่างประเทศที่แปลเป็นภาษาจีนซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับศาสนาคริสต์ นอกจากนี้ เขามี Konyo Aoki นักวิชาการขงจื๊อที่มีชื่อเสียงในเรื่องการเผยแพร่มันเทศ และ Motojo Noro นักพฤกษศาสตร์ เรียนภาษาดัตช์ Konyo Aoki ได้เขียนหนังสือแนะนำเกี่ยวกับภาษาดัตช์ รวมถึง ``การแปลภาษาญี่ปุ่น-ดัตช์'' ``การแปลภาษาญี่ปุ่น-ดัตช์'' และ ``การทำให้ตัวอักษรภาษาญี่ปุ่น-ดัตช์ง่ายขึ้น'' การเคลื่อนไหวเหล่านี้นำไปสู่การส่งเสริมการศึกษาของชาวดัตช์

นักวิชาการชาวดัตช์เริ่มมีปฏิสัมพันธ์กับชาวดัตช์ในนางาซากิและหัวหน้าสำนักงานการค้าเดจิมะ วารัน และล่ามที่มาเยี่ยมชมเอโดะ เมื่อการศึกษาภาษาดัตช์แพร่หลาย หนังสือที่เขียนเป็นภาษาดัตช์ก็เริ่มมีการแปลอย่างแข็งขัน หนังสือที่เริ่มต้นกระบวนการนี้คือ ``Kaitai Shinsho''

เพราะเหตุใด “Kaitai Shinsho” จึงได้รับการตีพิมพ์? ความมุ่งมั่นของเก็นปะคุ สึกิตะ และคนอื่นๆ

เหตุใด Kaitai Shinsho จึงได้รับการตีพิมพ์ตั้งแต่แรก? Genpaku Sugita เข้ามาครอบครอง Kaitai Shinsho ผ่าน Nakagawa Junan นักวิชาการและแพทย์ชาวดัตช์ จุนอันได้แสดงหนังสือสองเล่ม ``Taher Anatomia'' และ ``Casparus Anatomia (กายวิภาคศาสตร์ใหม่)'' โดยกลุ่ม Kapitan ที่มายังเอโดะในปี 1770 และเขาได้แสดงหนังสือเหล่านั้นให้ Genpaku Sugita เพื่อนร่วมงานของเขาดู

เก็นปากุรู้สึกประหลาดใจกับรายละเอียดของแผนภาพกายวิภาค และคิดว่า ``ฉันอยากได้มันมาด้วย'' แต่เนื่องจากเขาไม่มีเลย เขาจึงขอร้องให้ตระกูลโอบามา ``โปรดซื้อมันด้วยวิธีการใดก็ทางหนึ่ง '' ตามบันทึกความทรงจำในภายหลังของเก็นปากุ ``ดังกากุ จิโช'' เขาได้ปรึกษากับชินซาเอมอน โอกะ หัวหน้าผู้ดูแล และสามารถซื้อของชิ้นนั้นได้สำเร็จด้วยความช่วยเหลือจากโคซาเอมอน คูระ นักวิชาการขงจื๊อ บังเอิญในภายหลัง Genpaku ได้รับ Casparus Anatomia (กายวิภาคใหม่) ซึ่งเขาใช้เป็นข้อมูลอ้างอิงเมื่อแปล Kaitai Shinsho

ในเดือนมีนาคมของปีเดียวกัน เก็นปากุได้รับโอกาสเข้าร่วมการชันสูตรพลิกศพซึ่งเขาต้องการมาตลอด ฉันได้รับโทรศัพท์จากเจ้าหน้าที่ของรัฐบาลโชกุนแจ้งว่าจะมีการชันสูตรพลิกศพอาชญากรที่ลานประหารโคซูคาวาระ (มินามิเซนจู เขตอาราคาวะ โตเกียว) Genpaku เชิญ Junan Nakagawa และ Ryosawa Maeno ในเวลานี้ เก็นปากุได้นำ ``ทาเฮอร์ อนาโตเมีย'' ไปด้วย และที่น่าประหลาดใจก็คือ เรียวซาวะก็มี ``ทาเฮอร์ อนาโตเมีย'' ซึ่งเขาได้มาที่นางาซากิด้วย และทั้งสามคนก็ตีมันออกไป

ในขณะที่เห็นการชันสูตรศพ ทั้งสามคนได้เปรียบเทียบรายละเอียดการชันสูตรพลิกศพกับคำอธิบายใน ``Taher Anatomia'' หนังสือกายวิภาคศาสตร์ดัตช์แม่นยำแค่ไหน ต่างจากหนังสือการแพทย์จีนเล่มก่อนๆ อย่างไร? ทั้งสามคนประทับใจในความแม่นยำของภาพวาด แต่แพทย์ต้องรู้สภาพร่างกายมนุษย์อย่างแน่นอน! ฉันมีความรู้สึกถึงวิกฤต เขาตัดสินใจแปล Taher Anatomia เพื่อช่วยเหลือวงการแพทย์ของญี่ปุ่น

ไม่มีพจนานุกรม! งานแปลเป็นเรื่องยากมาก

วันหลังจากการชันสูตรพลิกศพ เก็นปากุ ซูกิตะและเพื่อนร่วมงานเริ่มทำงานแปลที่บ้านของเรียวซาวะ มาเอโนะ อย่างไรก็ตาม ในเวลานั้นไม่มีพจนานุกรมภาษาดัตช์ที่เหมาะสม และแม้ว่าเรียวซาวะจะได้เรียนรู้ภาษาดัตช์มาบ้างแล้ว แต่เก็นปากุก็แทบจะไม่เข้าใจภาษาดัตช์เลย ใน ``จุดเริ่มต้นของการศึกษาภาษาดัตช์'' กล่าวว่า ``มันเหมือนกับเรือที่ไม่มีหางเสือเพิ่งแล่นออกไปในมหาสมุทร และไม่มีทางที่ฉันจะหยุดได้ แต่ฉันประหลาดใจมาก'' ควรจะอยู่ที่ไหน ฉันเริ่ม? มันเขียนว่าเขาไม่มีความคิด