Kaitai Shinsho (2/2)Japans eerste vertaalde anatomieboek

Te midden van dit alles besloten de drie Ryosawa, die Nederlands in Nagasaki had gestudeerd, als hun ‘leider’ aan te nemen en verder te gaan, terwijl ze naar hem opkeken als leraar. Ryosawa was toen 49 jaar oud, Genpaku was 39 jaar oud en Junan Nakagawa was 33 jaar oud. Onder leiding van Ryosawa, de oudste en meest deskundige persoon, begon het vertaalwerk terwijl hij Nederlands leerde. Daarnaast sloten later artsen en Nederlandse wetenschappers als Hoshu Katsuragawa en Genjo Ishikawa zich bij de groep aan.

In ‘Rangaku Jisho’ wordt verslag gedaan van de moeilijkheden bij het vertalen van ‘Kaitai Shinsho’, en er staat dat de verklaring dat ‘wenkbrauwen’ het haar zijn dat boven de ogen groeit een vage betekenis heeft. Blijkbaar kon hij er zelfs na een lange lentedag niet achter komen. Als het om woorden ging die hij niet begreep, schreef hij een ‘kruisvakje’ (een kruis in een cirkel), maar als het moeilijk werd omdat er te veel woorden waren die hij niet begreep, zei hij: ‘ `Dat is ook een hoofdstelkruis.'' Dit is een aflevering waar ik een gevoel van verbondenheid mee voel, omdat soortgelijke dingen in de moderne tijd gebeuren.

Vertalers komen zes tot zeven keer per maand bijeen om de vertaling te bespreken en vooruit te helpen. In eerste instantie boekte ik niet veel vooruitgang, maar naarmate ik mijn kennis verdiepte door vragen te stellen aan Nederlandse tolken die Edo elk jaar bezoeken en deze te vergelijken met dissecties, nam het aantal vertaalde woorden na ongeveer een jaar toe begrijp meer dan 10 regels per dag ("Het begin van de Nederlandse studies"). Op de een of andere manier kreeg het vorm in 1772, en daarna werd het maar liefst elf keer herzien, en in augustus 1774 werd Kaitai Shinsho gepubliceerd.

Bovendien werd in 1773, als voorproefje van de ‘Kaitai Shinsho’, de ‘Kaitai Shinsho’ gepubliceerd. Volgens "Rangaku Jiji Hajime" leek het op de "Hikifuda" (propagandaflyers) die destijds populair waren, en hij vreesde dat als hij een weinig bekend Nederlands medisch boek zou publiceren, dit argwaan zou wekken bij het publiek. Dat is omdat.

Omdat bovendien niet bekend was of het shogunaat het zou erkennen en er een mogelijkheid bestond dat het als een verboden boek zou worden behandeld, gebruikten Genpaku en zijn vrienden hun macht om ‘Kaitai Shinsho’ vooraf aan invloedrijke mensen zoals als shoguns, roju en hofedelen. Hoewel er veel zorgen waren over Kaitai Shinsho, werd het met succes aanvaard door invloedrijke mensen.

De naam ``Maeno Ryosawa'' is om de een of andere reden niet opgenomen in ``Kaitai Shinsho''.

Als ik "Kaitai Shinsho" lees, is de vertaler "Sugita Genpaku", en de anderen zijn "Nakagawa Jun'an (school), Ishikawa Gentsune (senior), Katsuragawa Hoshu (redacteur)", en om de een of andere reden de leider "Maeno Ryosuke "" heeft geen naam. Het komt alleen voor in het voorwoord van Kogyu Yoshio, een Nederlandse tolk uit Nagasaki.

Naast dat Ryosawa wordt geprezen als een fijn mens, bevat het voorwoord ook passages die duidelijk maken dat de twee co-auteur waren van de vertaling. In Dangaku Jiji Hajime wordt ook vermeld dat Ryosawa de leiding had over de vertaling, en je kunt zijn dankbaarheid voelen. Met andere woorden, Ryosawa werd niet uitgesloten van Genpaku's kant.

Daarom is er een sterke theorie dat de reden waarom Yoshizawa's naam niet in "Kaitai Shinsho" voorkomt, is dat Yoshizawa hem verzocht deze niet op te nemen. Ryosawa schijnt een fervent onderzoeker en een perfectionist te zijn geweest, en werd door Masaka Okudaira, destijds de heer van het Nakatsu-domein, zelfs een 'monster van de Nederlandse studies' genoemd en was een genie. Volgens 'Rangaku Jiji Hajime' lijkt hij een excentriek type onderzoeker te zijn geweest die academici waardeerde en niet met frivole mensen wilde omgaan, en Genpaku beschreef hem als een 'natuurlijke excentriek' en 'een persoon die van vreemde dingen houdt.''

Ryosawa was kieskeurig als het om nauwkeurige vertalingen in het Nederlands ging, en het lijkt erop dat hij niet kon toestaan dat zijn naam werd opgenomen in Kaitai Shinsho, waarvan niet kon worden gezegd dat het op bevredigende wijze vertaald was. Moeten we in dat geval niet bijzonder voorzichtig zijn met publiceren? Ik weet zeker dat sommige mensen dat hebben gezegd, maar Genpaku Sugita had een sterk verlangen om de inhoud van de Kaitai Shinsho zo snel mogelijk algemeen bekend te maken aan de wereld en deze voor behandeling te gebruiken. In 'Het begin van de Nederlandse studies' vertaalt hij wat hij in het algemeen begreep, en zegt dat hij het ruwe idee had dat hij wilde werken aan de ontwikkeling van de geneeskunde, en dat zijn opvolgers voor de rest zouden zorgen.

De invloed van “Kaitai Shinsho”

"Kaitai Shinsho" introduceerde de westerse geneeskunde in Japan en had een grote invloed op de Japanse medische wereld. Omdat het echter voor het eerst uit een westerse taal werd vertaald, waren er veel verkeerde vertalingen, zoals Ryosawa Maeno vreesde. Daarom gaf Sugita Genpaku later zijn leerling, Otsuki Gentaku, een Nederlandse geleerde, de opdracht om Kaitai Shinsho opnieuw te vertalen. Vervolgens werd in 1826 een herziene uitgave, ‘Revised Kaitai Shinsho’, gepubliceerd. Er zijn 13 delen: 1 deel met inleiding en bijlagen, 4 delen hoofdtekst, 6 delen met nominale uitleg en 2 delen met bijlagen. Daarnaast is er 1 deel met koperplaatillustraties ``Herziene Kaitai Shinsho koperplaten complete gids ''.

In feite werd het ontwerp van de ‘Herziene Kaikai Shinsho’ zelf in 1798 voltooid, maar het duurde ongeveer dertig jaar om het te publiceren, en gedurende die tijd nam het aantal ‘bijlagen’ toe. Er wordt aangenomen dat een van de redenen hiervoor de nasleep was van het ‘verbod op Kansei-leren’, uitgevaardigd door Sadanobu Matsudaira in zijn ‘Kansei Reforms’ (1787-1793). Het neo-confucianisme werd tot de officiële studie van de regering gemaakt, alle andere studies werden verboden als ‘buitenlandse studies’, en publicatie werd gereguleerd, en Nederlandse studies in openbare instellingen werden in die tijd ook afgeschaft. Het lijkt er ook op dat het gebrek aan mankracht in de uitgeverijsector destijds een factor was die bijdroeg aan de vertraging.

Genpaku Sugita was al overleden toen de "Revised Kaitai Shinsho" werd gepubliceerd, maar de woorden "Genpaku Sugita" staan nog steeds op de plaats van de vertaler. Bovendien overleed Gentaku ook in 1827 nadat hij toezicht had gehouden op de publicatie van de ‘Herziene Kaitai Shinsho.’ Echter, Kaitai Shinsho is tot op de dag van vandaag doorgegeven. Dit zijn vertaalde woorden zoals "zenuw" en "slagader" die tijdens de vertaling zijn ontstaan. Zelfs 250 jaar na de publicatie worden deze woorden nog steeds veel gebruikt.